Terapia i psychoterapia w serialach.

Terapia i psychoterapia jest coraz chętniej wykorzystywanym tematem w serialach. Już od wielu lat możemy zaobserwować, że zagraniczni producenci coraz śmielej sięgają po niego w swoich dziełach. I nie chodzi wyłącznie o skrajne przypadki jak w Rodzinie Soprano, albo Detektywie Monku,
w których pacjenci zmagali się z tak ciężkimi zagadnieniami jak ezystencja mafioza, czy bardzo silna nerwica natręctw. Na przykładach Lucyfera,
albo Stewardessy dostrzegamy, że Hollywood odważa się dotykać również dylematów bliższych i pojawiających się na większą skalę u “zwykłych ludzi” – zaburzenia narcystyczne, choroba alkoholowa, nieprzepracowane traumy rodzinne – schematy, które tak spowszechniały nam na co dzień,
że niemal zdajemy się ich nie zauważać. Podobną tendencję dostrzegamy również na rodzimym podwórku, choćby na przykładzie serialu Bez tajemnic, który spotkał się z ciepłym przyjęciem, pomimo bycia transmitowanym wyłącznie w streamingu i na płatnym kanale telewizyjnym.

Dlaczego psychoterapia jest coraz popularniejsza w Hollywood?

Przede wszystkim psychoterapia jest dla twórców bardzo wygodnym środkiem, ułatwiającym im w ten sposób przedstawienie character arc (dosł. łuku postaci) – wewnętrznej przemiany bohatera na przestrzeni historii danego dzieła. Taki uniwersalny zabieg uatrakcyjnia wybrany produkt i tym samym pomaga mu trafić do większej ilości odbiorców. 

Im szersze spektrum przemiany, tym większa szansa, że uda nam się utożsamić z postacią, znaleźć wspólne cechy, zachowania, czy przekonania, które wyzwolą w nas poczucie, że “też tak mamy”. Jeśli dodatkowo ów proceder spotyka się z powszechną aprobatą, daje nam to poczucie zwiększonej akceptacji i zrozumienia.

Współczesny moralitet na przykładzie Lucyfera. 

Na początku dostajemy postać Diabła, który – mogłoby się zdawać na pierwszy rzut oka – mając wszystko na swoim miejscu, szalejąc za sobą
i przeżywając najlepszy czas w swoim życiu, trafia na kozetkę u psychologa i wtedy zaczyna się rewolucja. Terapeutka konsekwentnie prowadzi
go aż przez sześć sezonów, po drodze stając się też jego przyjaciółką. Kiedy Lucyfer ostatecznie dociera do siebie, do końca swojej “podróży”, zmiana jest tak radykalna, że trudno nam uwierzyć, iż może to być ta sama osoba. 

Przemiana bohatera pełni w takiej sytuacji funkcję moralizatorską. Nie tylko wskazuje nam, w jakim kierunku powinniśmy zmierzać, aby stawać się dojrzałymi emocjonalnie ludźmi, ale również sugeruje, że skoro sam Lucyfer zdołał odzyskać swój pierwiastek dobra, tym bardziej uda się to nam – potencjalnie zgoła mniej zepsutym od diabła.

Czy terapia i psychoterapia w serialach to wyłącznie pójście na skróty? 

O ile rzeczywiście terapia jest swoistym wytrychem umożliwiającym przedstawienie jednego bohatera na sto różnych sposobów, możemy też pokusić się o założenie, że psychoterapia sama w sobie ma być tą częścią postaci, z którą możemy się identyfikować. 

Jak pokazują dane GUS (za 2018 rok), z pomocy psychologów korzysta 1,6 mln Polaków. Dla porównania w 2004 roku było to tylko około 600 tysięcy. O ile nie jest to spektakularny wzrost, możemy zauważyć rosnącą tendencję do dbania o higienę psychiczną i producenci mediów masowych zdają sobie z tego sprawę. Należy cieszyć się nie tylko faktem coraz większej świadomości Polaków w zakresie ogólnopojętej psychiatrii, ale również
z możliwości korzystania z narzędzi edukacyjnych podawanych nam w mainstreamowych dziełach.

Czego pożytecznego może nauczyć nas psychoterapia w serialu?

• Każdy człowiek ma wybór i może podejmować decyzje w zgodzie ze sobą.
• Fakt, że zdarzyło nam się potknięcie nie oznacza końca podróży, nie przekreśla też naszej dotychczasowej pracy.
• Ludzie są różni, a zmaganie się z zaburzeniami nie determinuje naszych możliwości.

Wizyta u psychologa nie musi dotyczyć wyłącznie ekstremalnych przypadków depresji, samookaleczania, czy wybuchów gniewu. W dzisiejszych czasach poza psychoterapią możemy korzystać również z takich środków pomocy jak konsultacje psychologiczne, coaching, czy szkolenia, również
z zakresu inteligencji emocjonalnej. 

Przy okazji gorąco zachęcamy do przyjrzenia się naszym treningom psychologicznym. W aktualnej ofercie KM Studio Łódź znajdują się między innymi takie propozycje jak szkolenia z zakresu asertywonści, automotywowania, podemowania decyzji, czy zarządzania czasem, a także trening personalny.

Adrianna Krawczyk